Czujki - ABC System alarmowy

Od czujników zależy to jakie sygnały i zdarzenia będzie mógł wykryć system alarmowy, tym samym są jednym z najistotniejszych elementów, które warunkują skuteczność oraz zakres funkcjonowania alarmów. Słowo "czujka" zostało zapożyczone do terminologii związanej z systemami alarmowymi z wojskowości. W wojsku określa się tak wartę lub straż. Czujka w systemie alarmowym pełni analogiczną rolę, jak czujka w wojsku: jej zadaniem jest dostarczanie informacji. Naturalnie informacje gromadzone przez czujkę w wojsku mają zupełnie inny charakter, ale co do zasady zachodzi tu analogia.


Zgodnie z naszym wcześniejszym porównaniem, czujka ma za zadanie przekazywanie informacji do odpowiednich komórek dowodzenia celem oceny ich wartości i podjęcia stosownych działań. W systemie zabezpieczającym czujka alarmowa przekazuje informację o wykryciu zdarzenia do centrali alarmowej, która po przeanalizowaniu wywoła alarm i uruchomi urządzenia sygnalizacji włamania.

czujnik alarmowy ruchu satel Czujnik ruchu Graphite PET SATEL



Czujki i czujniki alarmowe występują w wielu zróżnicowanych i wysoce specjalizowanych rodzajach, każdy typ czujki wykrywa inne typy bodźców zewnętrznych, które służą do wykrycia zdarzeń zagrażających chronionym przez nie dobrom i osobom.

Czujki ruchu - jedna z najpopularniejszych i najliczniejszych grup czujników wykorzystywanych w systemach zabezpieczających, ich zadaniem jest wykrywanie ruchu w chronionych przed dostępem niepowołany osób miejscach. Możemy w ramach tej grupy wymienić kilka rodzajów czujników wykrywających ruch:
 

  • czujniki typu PIR, które są pasywnymi (zasilanymi z zewnątrz np. z centrali alarmowej) czujnikami rejestrującymi odbite promieniowanie podczerwone, są praktycznie najczęściej wykorzystywanym typem czujek w systemach alarmowych, czujniki są skomunikowane (przewodowo lub bezprzewodowo) z centralą alarmową, do której przekazują informację o zarejestrowanej zmianie promieniowania podczerwonego lub/i o przemieszczaniu się źródła takiego promieniowania.

    Zasada ich działania wykorzystuje fakt, że każdy człowiek i zwierze emituje takie promieniowanie należy pamiętać, że czujniki wykrywające ruch typu PIR nie widzą przenikliwie i nie mogą być zasłonięte w obszarze jakiego mają pilnować, do tego są wrażliwe na zakłócenia cieplne w pomieszczeniach (klimatyzacja, ogrzewanie, wentylacja) i mogą w takich przypadkach powodować fałszywe alarmy,
 
  • czujniki typu PIR mikroprocesorowe, są to czujniki oparte również na zasadzie badania zmian parametrów promieni podczerwonych jednak dodatkowo posiadają układ mikroprocesorowy, który poddaje analizie wykryty sygnał przed przekazaniem informacji do centrali, daje to możliwość wywnioskowania czy zmiana natężenia lub przemieszczenia źródła rejestrowanego promieniowania wymaga podniesienia alarmu, dzięki takiemu podejściu,
 
  • czujniki mikrofalowe MV, są to czujniki ruchu, których zasada działania oparta jest na procesie porównania wysłanych i odbitych (powracających)  promieni mikrofalowych o wysokiej częstotliwości (ok 1-10GHz), soczewka mikrofalowa rejestruje dwie wiązki, które są poddane analizie w układzie mikroprocesorowym, zgodnie z zasadą Dopplera dokonuje ona porównania częstotliwości fali wysłanej oraz odebranej i na tej podstawie wykrywa ruch w zasięgu jej działania, należy pamiętać przy rozplanowaniu rozmieszczenia czujek, że najlepiej widzą one ruch od i do czujki oraz, że dwie czujki mogą wpływać na siebie,
 
  • czujniki dualne PIR + MV, czujniki ruchu łączące w sobie zasadę działania dwóch wcześniej omówionych, ich głównym przeznaczeniem jest zastosowanie w warunkach, które sprzyjają powstawaniu fałszywych alarmów czyli tam gdzie pasywny czujnik podczerwieni typu PIR byłby narażony na działanie zakłóceń pochodzących od źródeł ciepła, w czujkach dualnych mamy najczęściej możliwość wyboru trybu pracy detektora (tryby pracy zależny/niezależny),
 
  • Czujki magnetyczne - nazywane również czujkami kontaktronowymi lub magnetycznymi czujnikami otwarcia, które reagują na względne  przemieszczenie dwóch elementów (magnesu i kontaktronu) składających się na taką czujkę, mają zastosowanie w zabezpieczeniu okien, drzwi i innych elementów w których przemieszczenie (np. otworzenie okna) może sygnalizować próbę włamania. Czujniki kontaktronowe umieszczane są najczęściej w ramach okien oraz w futrynach drzwi, gdzie informują o każdej próbie wyważenia okna bądź drzwi. Co ważne reagują one na niebezpieczeństwo zanim ktokolwiek dostanie się do wewnątrz domowych pomieszczeń dzięki czemu są bardzo skuteczne.


Czujki akustyczne - spotykane również pod nazwą czujników stłuczeniowych, wykrywają zmiany akustyczne w otoczeniu, reagując na hałas, najczęściej zbicie szkła podczas forsowania szyb w oknach, mają one zasięg ograniczony do odległości kilku metrów. Spotykane są czujki stłuczeniowe, które rozpoznają hałas charakterystyczny dla kilku rodzaju szyb - zwykłych, zbrojonych i laminowanych.


Czujki gazu - bardzo ważna dla bezpieczeństwa grupa czujników alarmowych wykorzystywanych do zabezpieczenia domów i pomieszczeń biurowych na wypadek wystąpienia niebezpiecznego stężenia trujących gazów w powietrzu. Czujniki gazu dzielą się w zależności od wykrywanych substancji na kilka rodzajów, wyposażenie systemu alarmowego w takie czujniki poszerza dodatkowo zakres ochrony jaki pełni alarm:

  • czujki tlenku węgla (czujniki czadu), czad lub tlenek węgla powstaje w wyniku niecałkowitego spalania przy ograniczonej ilości tlenu, stanowi największe zagrożenie w mieszkaniach i domach, gdzie stosowane są piecyki gazowe oraz instalacje ogrzewające, które mogą wskutek nieprawidłowego działania emitować ten niezwykle toksyczny gaz, skutkiem działania czadu jest niedotlenienie prowadzące do niewydolności tlenowej organizmu i najczęściej śmierć osób poddanych na działanie tego gazu, czujniki wykrywają i ostrzegają jeszcze zanim stężenie gazu stanie się śmiertelnie niebezpieczne,
 
  • czujki gazu ziemnego (metanu), gaz ziemny to jeden z częściej stosowanych gazów w ogrzewaniu jako gaz opałowy, jego mieszanina z powietrzem staje się wybuchowa i przez to niebezpieczna, czujniki metanu wykrywają pojawienie się gazu w powietrzu i zapobiegają jego wybuchowi, czujnik należy montować wysoko pod sufitem gdyż metan jest lżejszy od powietrza i jest wypierany w górę,
 
  • czujki gazu propan-butan (czujniki LPG), mieszanina propan-butan jest stosowany jako paliwo do zasilania różnego rodzaju urządzeń grzewczych (promienników gazowych, ogrzewaczy czy nagrzewnic), a także źródło zasilania domowych kuchenek gazowych, grilli gazowych, kuchenek turystycznych, taboretów gastronomicznych (zastosowania w gospodarstwie domowym), jego mieszanina z powietrzem jest wybuchowa, czujniki wykrywają obecność gazu w powietrzu i ostrzegają zanim osiągnie on stężenie niebezpieczne, czujniki LPG należy montować nisko przy ziemi, gdyż mieszanka gazów jest cięższa od powietrza i opada niżej,
 
  • czujki gazu usypiającego (chloroformu), czujniki tego typu dokonują detekcji oparów chloroformu, który jest powszechnie znany jako "gaz usypiający", dzięki zastosowaniu tego typu czujnika wyeliminujemy możliwość dokonania napadu po wpuszczeniu do mieszkania przez włamywaczy gazu, który ma skutecznie obniżyć czujność i możliwość reakcji domowników, znane są dosyć częste przypadki kiedy włamywacze użyli tej metody i niezauważeni dokonali kradzieży,
 
  • czujki gazu wielofunkcyjne, jak widać oferta dostępnych czujników wykrywających gazy niebezpieczne jest bardzo dużo, warto wspomnieć, iż większość urządzeń jest zaprojektowana z myślą o pracy zarówno autonomicznej oraz jako element systemu alarmowego po połączeniu z jednym z wejść centrali alarmowej, dodatkowo dostępne są czujniki realizujące kilka funkcji wykrywania gazów jednocześnie są czujniki wykrywające zarówno gaz metan jak i mieszaninę gazów propan-butan.
 


Czujki dymu (czujniki pożaru) - czujniki zabezpieczające pomieszczenia na wypadek pojawienia się dymu i pożaru, stanowią element systemów przeciwpożarowych, mogą działać jako jedna z funkcji systemu alarmowego, który integruje również zadania wykrywania i powiadomienia o pojawieniu się potencjalnego niebezpieczeństwa związanego z zadymieniem pomieszczeń.

Spotykane na rynku rozwiązania to czujniki jonizacyjne oraz optyczne, czujniki, różnią się sposobem detekcji pożaru oraz obszarem zastosowań, detektory jonizacyjne charakteryzują się szeroką zdolnością wykrywania pożaru, jednak najlepiej nadają się do detekcji szybko rozprzestrzeniającego się ognia, któremu towarzyszy niewielka ilość dymu widocznego. Mogą być umieszczane w pomieszczeniach o dużej wilgotności np. na korytarzu w pobliżu łazienki.

Detektory optyczne (fotoelektryczne) reagują szybciej na pożary, w pierwszej fazie których występuje duża ilość dymu widocznego (wielocząsteczkowego) bez otwartego ognia np. dym z tlących się przedmiotów, są mniej podatne na produkty spalania powstające w trakcie gotowania lub smażenia, dlatego mogą być umieszczane w pobliżu pomieszczeń kuchennych, pożar powstaje i rozprzestrzenia się w różny oraz trudny od przewidzenia sposób, dlatego zaleca się, aby w budynku znajdował się, co najmniej jeden detektor jonizacyjny oraz optyczny.

Czujki zalania - detektory wykrywające pojawienie się wody w pomieszczeniu, montowane są nisko przy podłożu celem jak najwcześniejszej detekcji zagrożenia zalaniem, uzupełniają całe spektrum niebezpieczeństw na jakie wyczulony jest system alarmowy.

Producenci i marki czujników alarmowych dostępnych w sklepie Napad.pl: Satel, Paradox, Crow, Bosch, DSC, Optex, Rokonet, Gazex.

Data publikacji: 2013-06-07
Zapisz się do newslettera
Nie rozsyłamy spamu!
Tylko interesujące nowości i promocje
Wyrażam zgodę na przesyłanie informacji handlowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczenie usług drogą elektroniczną (Dz.U.2017.1219 t.j.) na podany adres e-mail o nowościach, promocjach i innych usługach oferowanych przez Alarm-Tech Systemy Zabezpieczeń z siedzibą w Krakowie ul Mogilska 104. Zgoda jest dobrowolna i może być w każdej chwili wycofana, klikając w odpowiedni link na końcu wiadomości e-mail lub w Panelu Klienta. Wycofanie zgody nie wpływa na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem.
Dane osobowe przetwarzane są zgodnie z polityką prywatności.